Shipper / Trader

Balanceringsregime

Het netwerk van GTS moet voortdurend in balans zijn en dat is de reden dat entry en exit ook steeds gelijk moeten zijn aan elkaar. De spelregels die op de webpagina’s balanceringsregime staan leggen uit hoe GTS omgaat met het in balans houden van haar netwerk.

Houdt u er alstublieft rekening mee dat wanneer uw portfolio niet in evenwicht is daar behoorlijke financiële consequenties aan verbonden kunnen zijn. Op deze webpagina vindt u een uitleg op hoofdlijnen van het huidige balanceringsregime en marktmodel dat ingegaan is op 1 april 2011 en per 3 juni 2014 op onderdelen is gewijzigd om aan de Europese Netwerkcode te voldoen.

Een marktgebaseerd balanceringsregime

Het gastransportnet moet in balans zijn om het gas veilig en doelmatig te kunnen transporteren. 'In balans' wil zeggen dat het transportnet op de juiste druk blijft en dat er per saldo niet meer gas aan het net wordt onttrokken dan wordt ingevoed of vice versa.

Iedere marktpartij is zelf verantwoordelijk voor de hoeveelheid gas die hij onttrekt of invoedt en daarmee zijn de marktpartijen ook medeverantwoordelijk voor het handhaven van de balans van het transportnet. Partijen hebben continu inzicht in hun eigen positie en kunnen daarmee zelf bijdragen aan het in balans houden van het transportnet. Daarnaast is de balanssituatie van het totale landelijke net, ofwel de som van de posities van alle partijen 24/7, voor iedereen te volgen.

Zolang de positie van het totale net zich binnen de toelaatbare grenzen (donker groene zone) bevindt, is het transportnet in balans en hoeft geen van de partijen actie te ondernemen. Als het totale transportnet uit balans raakt, kunnen marktpartijen zelf ingrijpen door gas in te voeden of aan het transportnet te onttrekken. Indien dit onvoldoende gebeurt en de onbalans te ver oploopt, komt een marktgericht correctiemechanisme in werking en kopen wij, de landelijke netbeheerder, gas bij of verkopen we gas. De onbalans positie van de marktpartijen die de onbalans veroorzaken wordt deels gecorrigeerd door het in werking treden van het marktgericht correctiemechanisme. De marktpartijen die de onbalans veroorzaken betalen voor de kosten van het gas dat nodig is om de onbalans op te heffen.

Bij ongewenst balanceringsgedrag wordt er een financiële heffing in rekening gebracht. Wanneer er sprake is van substantieel ongewenst balanceringsgedrag kan de erkening van de shipper ingetrokken worden.

Hoe werkt het in de praktijk en meer detail?

Voordat de gasdag begint, sturen de shippers een programma naar GTS met per uur de voorspelling van hun entry’s, exits en TTF-deals voor de volgende dag. In het programma passen shippers, die leveren aan de kleinverbruikers, een dempingsformule toe waarmee ze in staat zijn om gas in te voeren met een patroon dat in vergelijking met het patroon in het exitprogramma gedempt is.

Tijdens de gasdag vergelijken wij dit programma met de werkelijke allocatie op basis van near real time data om de uurlijkse onbalansen in de portfolio’s te kunnen bepalen. De berekende uurlijkse onbalansen per portfolio worden toegevoegd aan het Portfolio Onbalans Signaal (POS). Het POS wordt gedeeld met de marktpartijen op individuele basis. De som van alle individuele POS’en noemen we het Systeem Balans Signaal (SBS) en dit wordt op dezelfde tijdschaal gepubliceerd als het POS.

Wij bewaken het SBS en ondernemen een corrigerende balanceeractie als dat nodig is. Als de SBS niet nul is, wijst dat op een onbalans in het systeem. De onbalans ruimte is verdeeld in zones. Wanneer het SBS zich in de donkergroene zone bevindt, is er geen balanceeractie vereist. Is het SBS echter in de lichtgroene, de oranje of de rode zone, dan wordt een correctiemechanisme geactiveerd en wordt gas ge- of verkocht op de Within Day Markt van ICE Endex. We noemen dit een balanceeractie c.q. Within-Day-Balancing-Action (WDBA).

Dit balanceringsregime kent geen vaste balansperiode. Een “short” of “long” positie in een portfolio kan enige tijd zonder consequenties blijven mits de SBS zich in de donkergroene zone blijft bevinden.

Wilt u de volledige voorwaarden en condities lezen? Het balanceringsregime staat beschreven in de Transportvoorwaarden Gas LNB.

Veelgestelde vragen

Ja, ook een handelaar dient op de hoogte te zijn van het balanceringsregime en alle berichten die ermee samen hangen dient te kunnen ontvangen en verzenden. Hoewel een handelaar in de basis niet snel onbalansen zal krijgen, kan het toch gebeuren dat er een onbalans tussen de entry en exit in het portfolio optreedt, bv. door onjuist portfoliobeheer of een fout in de nominaties/confirmaties met tegenpartijen.

Als u aanbieder wilt worden op de gasbeurs, moet u voldoen aan een aantal eisen. Kijk hiervoor op de website van ICE Endex. Als u kunt handelen op de beurs van ICE Endex is dat voldoende om flexibiltieit aan te bieden op de gasbeurs in de aanloop naar een balancing action. GTS stelt geen additionele eisen.

Uw POS wordt in principe nooit ge-reset. Verrekeningen die effect hebben op de POS zijn WDBA’s. Alleen wanneer een WDBA wordt uitgevoerd, worden afgeroepen volumes pro rata verrekend met de posities (POS-en) van de veroorzakers. Shippers met een positie tegenovergesteld aan de SBS ten tijde van de balancing action worden niet geraakt.

Dat is van te voren niet in te schatten. Wij kijken 10 minuten en 15 minuten over het hele uur naar de betreffende einde-uursverwachting van het SBS. Als de SBS om 10 minuten over het hele uur aanleiding geeft tot een WDBA, dan wordt daarvoor een vooraankondiging gemaakt in Gasport en een Request For Quote (RFQ) geplaatst op het tradingsscherm van de ICE Endex. De vooraankondiging en de RFQ zijn een schatting van het te plaatsen volume en product op de within-day markt van ICE Endex op basis van de meest recente informatie.

Als de SBS zich om 15 minuten over het hele uur nog steeds aanleiding geeft tot een WDBA, dan wordt een update gemaakt van de vooraankondiging en wordt wederom een Request For Quote (RFQ) geplaatst op het tradingsscherm van de ICE Endex.

Als in de 21 minuut de voorspelling van de SBS voor het eerst volgende uur aanleiding geeft voor een WDBA, dan wordt een order geplaatst op het within-day markt van de ICE Endex.

Het type product waarvoor de order wordt geplaatst is afhankelijk van de kleur van de zone waarin de voorspelde SBS zich bevindt. In de lichtgroene zone stuurt GTS een order voor een WD-product naar de beurs met een leadtime van 3 uur en 40 minuten met levering over de resterende uren van de gasdag. Ter indicatie, een order die leidt tot een transactie om 12:20 wordt geleverd van 16:00 tot 06:00 uur. In de oranje en rode zone verhandelt GTS een NextHour-product met een leadtime van 40 minuten. De volledige levering vindt plaats in één klokuur. Een order voor een NextHour product die leidt tot een transactie om 12:20 kent dan een levering van 13:00 tot 14:00 uur.

Op basis van de geschatte transportlast (met betrekking tot de programma’s die door de Shippers geleverd worden) maken we de omvang van de zones per uur ten minste twee uur vóór het begin van de gasdag bekend. Deze uurwaarden worden na de bekendmaking niet meer gewijzigd.

Nee, u bent alleen verplicht demping toe te passen als u gas transporteert aan exitpunten die levert aan kleinverbuikers.

Het volume wat aangesproken moet worden zal als volgt berekend worden:

- Verschil tussen de verwachte eindwaarde van het SBS en de grenswaarde van de donkergroene zone.
- Het mogelijk nog niet geleverde deel van een gerealiseerde WDBA transactie wordt meegenomen in de bepaling van het volume van een eventuele nieuwe WDBA. Dit geldt alleen voor WDBA’s met de SBS in de lichtgroene zone.
- Als de SBS zich in de lichtgroene zone bevindt en de onbalans kleiner is dan de onbalans van het voorgaande uur vindt er geen WDBA plaats.

Door de verwerkingstijd wordt het POS signaal van xx:15 gepubliceerd om ca. xx:20. Dit geldt overigens voor alle 5-minutenwaarden. Er zijn ca. 5 minuten nodig om de waarden te berekenen, verwerken en publiceren.

In het accountable POS signaal op het volle uur (xx:00) is rekening gehouden met allocaties op RNB punten. Deze allocaties komen pas later beschikbaar (ca. xx:13) voor het afgelopen uur. Wanneer een partij geen RNB punten in het portfolio heeft, is het accountable POS signaal (dat beschikbaar komt om ca. xx:20) gelijk aan het near real time POS signaal dat om ca. xx:05 beschikbaar komt. Let op: beide geven de POS waarde van xx:00.

Ja dat kan, er wordt een POS signaal gecreëerd voor elk portfolio. Meerdere portfolio's voor een partij geven meerdere (onafhankelijke) POS'en.

Nee, GTS heeft een SBS forecast naar het eerstvolgende uur.

Ja, ook voor een wheelingportfolio wordt de POS bepaald en kan een WDBA van toepassing zijn.

Ja dat is mogelijk.

Ja, er is een separate download voor de zones met daarin de zones voor één of meerdere gasdagen. In het SBS rapport staat inderdaad maar voor één uur zone-informatie. De specificaties voor de separate download staan onder de berichtdefinities op de website (GTS_InformationServices_R1

De WDBA aankondiging in Gasport wordt onmiddellijk getoond als de SBS prognose aanleiding geeft om een order op de ICE Index te gaan plaatsen. Deze aankondiging wordt getoond op alle schermen van het Dispatching menu item. De volgende informatie wordt getoond:

GTS WDM Order Forecast at: <xx:05>/<xx:10> LET - GTS <buys>/<sells>

Product: <single hour>/<remainder of day>

Amount per hour: <value> MW/h

Total amount: <value> MWh

SBS forecast value: <+/-value> MWh

De factuur is zoveel mogelijk hetzelfde gehouden met de factuur Bid Price Ladder. De twee veranderingen zijn:

De Line Pack Flexibility Service is toegevoegd
Op het voorblad (PDF) staat het totaal aan balanceeracties (supplied en received) vermeld in “Exchange”. In de bijlage staat per balanceeractie vermeld of het over supplied of received gaat.