Spring naar inhoud

Capaciteit boeken op FCFS netwerkpunten

Op binnenlandse entry- en exitpunten (niet zijnde (virtuele) interconnectiepunten) kan via het Europese boekingsplatform PRISMA capaciteit op 'First Come First Service' (FCFS) basis worden gecontracteerd.

Netwerk Code Tarieven (NC TAR) van kracht per 1 januari 2020, wat betekent dat voor mij?


Op 11 december 2018 heeft ACM haar besluit genomen tot wijziging van de tariefstructuren en voorwaarden in de Tarievencode, Transportcode gas LNB en begrippencode waarmee de Europese netcode betreffende geharmoniseerd transmissiestructuren voor gas (NC TAR) is geïmplementeerd. Deze nieuwe tariefstructuur is per 2020 van toepassing. De belangrijkste wijziging, naast introductie van 5 vaste capaciteitsproducten, is een all-in postzegeltarief voor entry- en exitpunten. Zie voor uitleg hierover de sectie 'voorwaarden en condities'.

Per 2020 is de te contracteren transportcapaciteit opgedeeld in 5 capaciteitsproducten, te weten: jaar-, kwartaal-, maand-, dag en within-day-producten. Deze producten zijn alleen separaat te contracten en iedere boeking krijgt daarbij zijn eigen unieke booking-ID. Dit is een wijziging ten opzichte van de methodiek die gold tot en met 2019. Hieronder wordt een toelichting gegeven op de overgang en de hulpmiddelen die GTS aanbiedt om een optimale combinatie van FCFS-capaciteitsproducten te boeken. Daarnaast wordt toegelicht hoe FCFS kan worden geboekt.

Welke firm capaciteitsproducten kan ik contracteren op binnenlandse netwerkpunten?

In de nieuwe tariefstructuur worden voor binnenlandse entry- en exitpunten dezelfde 5 capaciteitsproducten onderscheiden zoals deze ook gelden voor interconnectiepunten: jaar-, kwartaal-, maand-, dag- en within-day-capaciteitsproduct. Voor alle capaciteitsproducten geldt dat zij dezelfde aanvangsdatum, aanvangstijd en duur hebben als de standaard capaciteitsproducten op interconnectiepunten. Uitzondering hierop is het jaarcapaciteitsproduct, dat kan elke gasmaand beginnen (bijvoorbeeld: 01-03-2022 06:00 uur) en dan voor 12 maanden opvolgend.

Interruptible capaciteit

Vanaf 1 januari 2021 biedt GTS voor binnenlandse ('FCFS') netwerkpunten naast het firm within-day-capaciteitsproduct ook het interruptible within-day-capaciteitsproduct aan via het PRISMA platform. Het aanbieden van interruptible capaciteit was al eerder mogelijk gemaakt voor het dag-capaciteitsproduct. GTS biedt alleen afschakelbare producten aan op FCFS netwerkpunten waar firm capaciteit is uitverkocht dan wel uitverkocht dreigt te raken. Daarnaast zullen we wanneer uit het boekingsgedrag van shippers blijkt, of wanneer shippers bij GTS aangeven dat er meer behoefte is aan capaciteit op een FCFS netwerkpunt, de mogelijkheden onderzoeken om extra firm capaciteit beschikbaar te maken op het betreffende netwerkpunt. Op deze wijze proberen we altijd (firm of afschakelbaar) capaciteit beschikbaar te stellen die voldoet aan de marktbehoefte.

Wat betekent de nieuwe tariefstructuur voor het contracteren van een FCFS-boeking voor een periode die niet gelijk is aan de duur van een capaciteitsproduct?

Per boeking kan één capaciteitsproduct worden gecontracteerd; jaar-, kwartaal-, maand-, dag- of within-day-capaciteitsproduct. Op deze wijze is er vanaf het contracteren tot en met factureren een 1-op-1 relatie tussen de boeking en het capaciteitsproduct. Wilt u voor een andere periode capaciteit contracten dan de 5 'standaard' capaciteitsproducten u bieden, dient u mogelijk meerdere boekingen te doen. Een voorbeeld: capaciteit van 1 maart 2023 tot 1 juli 2023 kunt u contracteren middels een maandboeking voor maart en een kwartaalboeking voor april tot juli (Q2).

Kan GTS mij helpen bij het bepalen van de optimale combinatie van FCFS-capaciteitsproducten?

Shippers zijn zelf verantwoordelijk voor het contracteren van de juiste (combinatie van) capaciteitsproducten. Om shippers te helpen een optimale combinatie van capaciteitsproducten te kiezen voor boekingsperioden of boekingsprofielen, die in het tariefsysteem geldig vóór 2020 middels één boeking gecontracteerd kunnen worden, heeft GTS een tweetal rekentools beschikbaar gesteld op haar website. Deze rekentools bevat de volgende optimalisatiemogelijkheden:

  • Vertaling van een niet-vlakke oftewel profielboeking voor één jaar naar optimale combinatie van jaar-, kwartaal- en maandcapaciteitsproducten ('calculatie tool profiel boeking');
  • Vertaling van een vlakke boeking voor een boekingsperiode die niet gelijk is aan de duur van een capaciteitsproduct naar een optimale combinatie van jaar, kwartaal, maand- en dagcapaciteitsproducten ('calculatie tool periode boeking').

Download calculatie tool

Calculatie tool profiel boeking 2026 Bestandsextentie xlsm Bestandsgrootte 324 kB Datum laatst bijgewerkt 10 jun 2025
Calculatie tool periode boeking 2026 Bestandsextentie xlsm Bestandsgrootte 1 MB Datum laatst bijgewerkt 11 jun 2025
Calculatie tool profiel boeking 2025 Bestandsextentie xlsm Bestandsgrootte 318 kB Datum laatst bijgewerkt 10 jun 2024
Calculatie tool periode boeking 2025 Bestandsextentie xlsm Bestandsgrootte 1 MB Datum laatst bijgewerkt 10 jun 2024
Calculatie tool profiel boeking 2024 Bestandsextentie xlsm Bestandsgrootte 323 kB Datum laatst bijgewerkt 15 jun 2023
Calculatie tool periode boeking 2024 Bestandsextentie xlsm Bestandsgrootte 1 MB Datum laatst bijgewerkt 11 jun 2025

Beide optimalisatiemogelijkheden adviseren de klant op basis van zijn input de voor de klant goedkoopste combinatie van capaciteitsproducten. Met deze rekenhulp kunt u voorafgaand aan een boeking de optimale combinatie bepalen. Optimalisatie achteraf is ook mogelijk, maar alleen onder de voorwaarde dat u alle capaciteitsproducten op dezelfde dag heeft gecontracteerd en een verzoek tot optimalisatie bij GTS indient. Deze achteraf optimalisatie is beschreven in artikel 2.1.2. van de Transportcode gas LNB.
Ondanks de mogelijkheid om achteraf te optimaliseren willen we u verzoeken zoveel mogelijk vooraf te optimaliseren door gebruik te maken van de rekentool en uiteraard willen wij u hierbij graag helpen. Voor vragen neem gerust contact op met onze Customer Desk.

Op welke wijze kan ik capaciteitsproducten contracteren?

Capaciteit kan worden gecontracteerd op PRISMA door de sectie 'Transport' en vervolgens sub-sectie 'FCFS' te kiezen. PRISMA ondersteunt gecombineerde boekingsverzoeken (contracteren) en boekingsaanvragen (beschikbaarheidstoets). Ieder boekingsverzoek wordt automatisch voorafgegaan door een expliciete boekingsaanvraag. De shipper wordt op de hoogte gesteld van het resultaat van deze aanvraag (GTS interne toets geeft aan of de gevraagde  capaciteit beschikbaar is of dat GTS een alternatief aanbiedt) en kan dan verdergaan met de feitelijke boeking om de capaciteit te contracteren.

Met welke doorlooptijden moet ik rekening houden bij FCFS Boekingen?

U kunt uw capaciteit boeken tot de nominatie lead time (120 of 30 minuten voor aanvang van de flow) is bereikt. Houd u rekening met de verwerkingstijd die nodig is om de boeking beschikbaar te hebben in het nominatiesysteem, hoogstwaarschijnlijk binnen ca. 5 minuten. Daarom raden wij u aan uw capaciteit ten minste 30 minuten voor die genoemde deadline te boeken en enige tijd (bijvoorbeeld de genoemde 5 minuten) te nemen tussen boeking en uw nominatie. Op die manier kunt u, als de nominatie wordt afgewezen omdat de boeking niet / nog niet volledig is verwerkt, nog tijdig opnieuw nomineren. Het risico dat u anders neemt, is dat u het eerste uur van uw capaciteitscontract niet kunt gebruiken.

Hoe werkt het als ik meer capaciteit wil dan beschikbaar op PRISMA?

Een boekingsverzoek op PRISMA kan handmatig moeten worden verwerkt door GTS. Dit kan zich voordoen als een shipper meer capaciteit wil boeken dan beschikbaar gesteld is op het netwerkpunt over gevraagde periode. GTS zal dan een antwoord sturen waarin staat dat het verzoek handmatig wordt verwerkt. Indien de capaciteit beschikbaar is zal GTS de shipper hierover berichten; de capaciteit wordt toegewezen en de boeking wordt definitief gemaakt. Indien de capaciteit niet beschikbaar is dan ontvangt de shipper hiervan een afwijzingsbericht.

Wat als ik eerst wil weten of de door mijn gewenste capaciteit beschikbaar is?

Is een shipper eerst alleen geïnteresseerd in een beschikbaarheidstoets (een availability check) van de gewenste capaciteit, dan kan hij daarvoor contact opnemen met de Customer Desk van GTS. Wij zullen vervolgens toetsen of de gewenste capaciteit beschikbaar is. Indien de capaciteit beschikbaar is en de shipper meldt de capaciteit te willen boeken zal GTS de gevraagde capaciteit beschikbaar stellen op het gevraagde punt. Aansluitend kan de shipper zelf, via PRISMA, deze capaciteit boeken en deze boeking zal dan ook via PRISMA worden bevestigd aan de shipper.

Wat als PRISMA niet beschikbaar is?

Er is een noodprocedure beschikbaar indien het vanwege een storing niet mogelijk blijkt capaciteit via  PRISMA te boeken. Shippers kunnen in deze uitzonderingssituatie GTS verzoeken namens hen te boeken door het formulier 'Aanvraag entry en/of exit capaciteit' volledig ingevuld en getekend te sturen naar zowel CCPContractDispatching@gastransport.nl als customerdesk@gastransport.nl.